Ο ΛΟΓΟΣ
Η ΣΚΕΨΗ
Η ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΔΙΠΛΑΝΟΥ ΜΟΥ
Η ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ
Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
"Θέλει αρετήν και τόλμη η ελευθερία" όπως έψαλε στις ωδές του ο Κάλβος.
΄Η όπως έλεγε ο Θουκυδίδης, "εὒδαιμον τό ἐλεύθερον, τό δε ἐλεύθερον ἒμψυχον"
"Κανείς δεν μπορεί να είναι ελεύθερος, αν δεν είναι κύριος του εαυτού του." (Eπίκτητος)
"Ο Νίτσε με δίδαξε...πως δεν πρέπει ποτέ να ‘χεις μια αντίληψη για τη
ζωή που να σου επιτρέπει ελπίδες και ανταμοιβές. Είσαι ελεύθερος
άνθρωπος, όχι μισθοφόρος...Να παλεύεις χωρίς να καταδέχεσαι να ζητάς
ανταμοιβή, [αυτό] είναι η αληθινή ελευθερία" (Νίκος Καζαντζάκης)
-Τί είναι ελευθερία;
Η απαλλαγή από οποιεσδήποτε, εσωτερικές ή εξωτερικές, δεσμεύσεις, ώστε ο
άνθρωπος να ενεργεί χωρίς εμπόδια και περιορισμούς, αυτοβούλως κάτω από
κανόνες, χωρίς να καταλήγει σε ασυδοσία.
Δύο είναι οι μορφές της ελευθερίας:
1. Η εσωτερική ελευθερία: η αποδέσμευση δηλαδή του ανθρώπου από τα πάθη
και ο έλεγχος των επιθυμιών και των ενστίκτων του (η καλούμενη ως ηθική
ή ψυχολογική ελευθερία),αλλά και η αποδέσμευσή του από τις διανοητικές
αγκυλώσεις του (δογματισμός), από στερεότυπα, προκαταλήψεις και
δεισιδαιμονίες (η καλούμενη ως πνευματική ελευθερία).
2. Η
εξωτερική ελευθερία: Η δυνατότητα που δίνεται σε κάθε άτομο από την
κοινωνία ή το κράτος να ενεργεί με τον τρόπο που επιθυμεί σεβόμενο τα
δικαιώματα των άλλων. Έτσι στα πλαίσια της εξωτερικής ελευθερίας
συναντάμε την ατομική ελευθερία, την πολιτική ελευθερία, την κοινωνική
ελευθερία και την εθνική ελευθερία.
Παρ όλες τις συγχύσεις,
εύλογες ή σκόπιμες, οι περισσότεροι συμφωνούν για το ότι χωρίς
περιορισμούς που επιβάλλονται από το σεβασμό της ελευθερίας του άλλου,
δεν υπάρχει ελευθερία.
Μιλώντας για ελευθερία του λόγου, μιλούμε για
ένα αγαθό χρήσιμο για τον άνθρωπο. Χρήσιμο γιατί εξασφαλίζει την
αναζήτηση και πολλές φορές την ανακάλυψη της αλήθειας.
Μιλώντας γι ελευθερία λόγου, εννοούμε συνήθως την ελευθερία στην έκφραση της σκέψης.
Λογικά όμως η έκφραση της σκέψης προϋποθέτει διαμορφωμένη σκέψη (Λόγος = Σκέψη).
Απαιτεί επίσης δυνατότητα μετάδοσης και δυνατότητα επικοινωνίας.
Έτσι το θέμα ελευθερία λόγου, έχει δύο όψεις:
· Πρώτη όψη: Η διαμόρφωση της σκέψης.
· Δεύτερη όψη: Η έκφραση και η μετάδοση της σκέψης.
Είναι ίσως περίεργο, αλλά στον αιώνα που πέρασε, τον αιώνα του
ραδιοφώνου, της τηλεόρασης, των μεγάλων κατακτήσεων της τυπογραφίας, των
τραπεζών δεδομένων και των δικτύων, των πολλών τηλεοπτικών καναλιών, της αποθέωσης του καταναλωτισμού, τα θέματα αυτά απέκτησαν ένα
ιδιαίτερο ενδιαφέρον, που τα καθιστούν επίκαιρα.
ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ της
σκέψης, σημαίνει ανάπτυξη των πνευματικών μηχανισμών πρόσληψης
παραστάσεων της αντικειμενικής πραγματικότητας. Και ασφαλώς είναι
θεμελιακή για την ελευθερία του λόγου. Πράγματι, χωρίς αυτή δεν υπάρχει
σκέψη και συνεπώς δεν υπάρχει πρόβλημα έκφρασής της.
·
Θετικοί παράγοντες για την διαμόρφωση της σκέψης αποτελούν οι εγγενείς
πνευματικές δυνάμεις του ανθρώπου, αλλά και η εξωγενετική
κληρονομικότητα του ανθρώπου. Δηλαδή η παιδεία, όχι μόνο με την
εκπαιδευτική της έννοια, αλλά και με την γενικότερη πολιτισμική της
διάσταση. Την παιδεία που παρέχεται από το οικογενειακό και κοινωνικό
περιβάλλον. Θετικός παράγων είναι επίσης και η δυνατότητα ελεύθερης
επιστημονικής έρευνας.
· Αντίθετα δυσχεραίνεται και
εμποδίζεται η διαμόρφωση της σκέψης από την ύπαρξη συνθηκών φόβου και
συνθηκών μισαλλοδοξίας, γιατί αυτές οι συνθήκες παραμορφώνουν την
αλήθεια.
Περιορίζεται επίσης η ελευθερία διαμόρφωσης της σκέψης
άμεσα μεν από την λογοκρισία, έμμεσα δε και περισσότερο επικίνδυνα από
την προπαγάνδα
Ιδίως από την έντεχνη και με επιστημονικές προδιαγραφές προπαγάνδα
Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι σήμερα δεν καίγονται βιβλία, όπως γινόταν στο Μεσαίωνα από την Ιερά Εξέταση.
Αντίθετα, με εκατομμύρια βιβλία, με πολυσέλιδες εφημερίδες, με
κατακλυσμό τηλεοπτικών προγραμμάτων, επιδιώκεται σήμερα, και μέχρις ενός
βαθμού επιτυγχάνεται να καμφθεί και να διαμορφωθεί η από άλλες αιτίες
ασθενής βούληση των αναγνωστών και των ακροατών έτσι ώστε να πιστεύουν
και να εκφράζουν ούτοι ελεύθερα μεν, απόψεις όμως τις οποίες όμως άλλοι
θέλησαν να διαμορφώσουν και να εκφράσουν μέσω αυτών.
Αντίθετα, με εκατομμύρια βιβλία, με πολυσέλιδες εφημερίδες, με κατακλυσμό τηλεοπτικών προγραμμάτων, με τους διαξιφισμούς, τον επιθετικό τρόπο συμμετοχής, ακρόασης, "διαλόγου", σήμερα, μέχρις ενός βαθμού επιτυγχάνεται να καμφθεί και να διαμορφωθεί η από άλλες αιτίες ασθενής βούληση των αναγνωστών, των ακροατών έτσι ώστε να πιστεύουν και να εκφράζουν ούτοι ελεύθερα μεν, απόψεις όμως τις οποίες όμως άλλοι θέλησαν να διαμορφώσουν και να εκφράσουν μέσω αυτών.
Πρέπει βέβαια να σημειώσουμε ότι οι περιορισμοί και οι απαγορεύσεις στην διαδικασία διαμόρφωσης της σκέψης δεν έχουν την ίδια επίδραση σε διάφορες κοινωνικές ομάδες ή σε διάφορους τομείς κοινωνικής έκφρασης, όπως και ότι δεν έχουμε όλοι τον ίδιο βαθμό ευφράδειας, συγκέντρωσης, μόρφωσης, ανατροφής, αντίληψης, εκπαίδευσης, ετοιμότητας, εγρήγορσης, αντανακλαστικών, την ίδια εμπειρία και προσλαμβάνουσες.
Ούτε επίσης οι περιορισμοί έχουν απόλυτη καταλυτική επίδραση.
Η συλλογικότητα παραταύτα έχει ανάγκη την διαφορετικότητα, τον πλουραλισμό, των σκέψεων και του λόγου, ΟΛΩΝ.
Στη συλλογικότητα με ευλάβεια, σεβασμό και γενναιοδωρία, συνεισφέρουμε τον ΠΛΟΥΤΟ ΜΑΣ, αφήνοντας απ΄ έξω τον ΤΡΟΠΟ ΜΑΣ, απολαμβάνοντας τις ωφέλειες της συλλογικότητας.
Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Ο ΛΟΓΟΣ
Η ΣΚΕΨΗ
Η ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΔΙΠΛΑΝΟΥ ΜΟΥ
Η ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ
Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Απέναντι τους :
Ο κρυπτοΦασισμός,
Οι "ΡΗΤΟΡΕΣ",
Οι ''ΣΟΦΙΣΤΕΣ",
Ο "ΙΔΙΟΣ-ΤΡΟΠΟΣ"
Οι διαξιφισμοί, οι εξυπνάδες, η λογοκρισία, οι μορφασμοί, τα
επιφωνήματα, η ειρωνεία, ο κατακερματισμός, η αποδοκιμασία, η φόρτιση, η
προσωποποίηση της άποψης, η προσωποποίηση της αντιπαράθεσης, η
στράτευση, ο εν θερμώ αντίλογος, η ακράτεια.
